Myanmar spring diary (Day10) – Ruahchannak muithlam

Voidang kel bang kai thanghka in ka thawh hlan ah Facebook ka kau. Nizan ah Naypyidaw in an kahmi Mya Thwe Twe Aung cu a dirhmun tha ti lo, ti si. Kum 19 tleirawl nute thawngpang le a kaptu Palek pa huatnak kong catar le hmanthlak deuh lawngte in a khat. Ngeihchia cu a si ko. Hmailei caah ruahchannak tam tuk a ngei dingmi mino te zei sualnak zong ngei loin va kah ko cu a thlarau sia tal khi zeitin dek a rem hnga mu. 

A kah ning hi timh ciammam in ai selmi si ko, tiah media cheukhat nih cun an ti. Palek mibu an hun i thek hna hnu mawtaw dinhnak pawng ah a va zaam komi kha tenglak in an kah ko - an kah lio video zoh ah duk a sum.

Thawngpang chia le lungtha lo video van zoh lak lio ah thawngpang tha zeimaw zong cu hun um ve. Breakfast ka ei pah ah Loikaw (Kayah state) in Palek 40 hrawng nih mizapi lei ah an tang i duhlonak an lahgter timi hmanthlak le thawngpang van hmuh cu tha a van nuamhter  ngai.

Cu thawngpang ka zoh len lio ah U Thawng (NC Thawng Tha Thang) ka room innka a van kingh, i a hong lut. “Tuchun cu kan chungte in kan kal lai” ti si. Ka khuaruah cu har pah. Ka U Siam (U Thawng thaisung) hi a hramthok ahcun i tel a duh tuk lomi a si. Zeidang ruang ahcun si lo; Pathian riantuanmi an si tikah mi hmuhnak le Pathian mithmai a zoh bia khi a si. An pa tu cu nationalism a ti cang ahcun Baibal tuanbia i David le Joseph phun khin zei paoh a pah ngammi a si ve. Tikah, hi zawn ahcun an nu biangaih zong ai harh ngai. A fale zong hi miphun dawtnak le tanhnak in thang hna seh, ti a duh pengmi a si. “Ka fale nih hi boruak hi an mit in hmu hna selaw an thinlung ah lut seh” a ti bak. Cun, amah [U Thawng] chimnak ah “na U Siam cu atu nai Palek pawl nih mizapi lei an tanmi a hmuh cun ai sum kho ve ti lo ko khah” a ti. An chungkhar [an fale pathum he] in lamzawhnak ahcun an i thawh.

CDM a thawng chinchin. Mandalay ramthen chung kha an dihlak in CDM an tuah cang ti si. Thantlang zong kha cozah kuttang ummi zung dihlak nih CDM an tuah cang ti si – kan naupa Salai Kep Chin Thang facebook post ah. Palek pawl zong kha Loikaw lawng si loin hmun dang zong ah zeimawzat an i tel ve cang.

Hmun dangdang zong in cozah riantuantu pawl nih CDM ah an hun i tel pah cuahmah ti zong media kip nih an hun langhter. Ziah hi dothlennak pi hi ruahchannak a um ko thluahmah tung  tiah a tha leikap in ruahchannak a hun ka pek. Ralkap cozah kha cozah riantuan pawl nih an ngol tak dih i, riantuan kho loin an um ahcun an i hnukdawk kho, ti hi ramkhel thiamsang zong nih an zumh bikmi a si. Tik ah, dothlennak phun tampi lak ah CDM hi kan i ruahchan ciomi a si.

Facebook live thlahmi pawl nih “Hledan ah palek an um ti lo” ti si. A mak ko. Sule dih in cun Hledan hi mi an tam cemnak a si i, Palek zong nih a ni khatnak thawk in thawng ngai in kham an timh tawnnak a si. Zingka i Loikaw lei thawngpawng nih hla maw Palek hi a hninhsaih hna hnga ti awk in – Palek dang zong nih CDM ah an i tel ve sual lai ti an phan ruang ah an dinhter hna mi si hnga maw, ti zong ka hun ruat chukcho. Nain cheukhat nih cu UN Human Rights Council meeting a um lai a si ruang ah a si, tiah an zumh. 

Khat lei bel ah, ralkap lei nih lamzawhmi mizapi pawl hnahnawh petu ding mibu cheukhat le misual pawl an thlah hna timi thawngpang le video cu tuzing ah khan an hong chuak fawn tik ah ruahding cu a tam ko. Hledan lamton ah mawtaw cung in thlakmi video pakhat ah a langmi cu light truck mawtaw in tanbo, fung le hriamnam dangdang ai putmi misual pawl mawtaw an tumcuahmah lio khi a si. Hmun dang zong ah Phungki cheukhat nih hreitlung le sobul an i put lio hmanthlak te hna an vun taar. Palek pawl um lo ni ngelcel i misual le ralkap lei tang an hong chuah ve zong cu ai pehtonh kho ngaimi a lo fawn. Ka hawipa Kawlpa zong nih a status ah Palek pawl kong a khuaruahharnak a tial “ဒီကောင်တွေ ဘာတွေကြံစည်နေတာလဲ မသိဘူး? – hi hna pawl [Palek] hi zei hme an i timhmi si hnga".

I dinh pah in ca ka tial lai ka timi cu lamzawhnak in ka ba deuh. Chun nitlak computer ka zoh; catial le facebook zoh kha atu le tu in kai thleng. Chun ah cikhat ka it lai ka ti nain i hngilh khawh si lo. Inn um a thatnak pakhat belte cu; lamzawh ahcun kan zawhnak kong lawng deuh ruah le theih a si; inn um ahcun hmun kakip in a cangmi thawngpang theih khawh a si.