Thursday, December 10, 2015

Thinlung Chung Ah Na Ca Ka Chiah Ko


Ta Biak cu aa manh caan ah carel tawnmi si kaw tuchun zong  nidang kel bang an innpi thutdan cung ah zau pah in ca a rel. Tuni bal hi a carelmi nidang bang in a lung um lo. A lungkilte khin phanmi ngei sehlaw a dawh. Zaanlei ni a hung nem pah cang. Coka ah rawl chuan pah in a farle pahnih biaruahmi cu Ta Biak nih a hna khatlei in a theih pah. A farle nih Innpi ah Ta Biak a um ti thei hna sehlaw hi bia hi an ceih hnga lo__an ta fangkhat te ngaihchiat lungrawh lai an sian ballo caah a si.

‘Nu Bawi cu US in an chungkhat pa nih parcel in a cah’ timi kong cu a farle nih an i ruahmi a si. Cu thawng cu Ta Biak nih khatlei khan in vuapvap khin a vun theih tik ah ‘hlut’ tiah a zaunak thutdan cun a tho. A farle pahnih biaceihmi ngai ding cun a hna tha deuh in a vun tun. Fiang deuh in a vun theihmi cu; Nu Bawi cu a pate fapa US  ummi Cung Cung caah zahan ahkhan an hal ti a si. Maw vanlaw! Ta Biak a lau.

Nu Bawi le Ta Biak cu inn naihte ummi an si i, an hngakchiat lio tein tafar bantuk in aa zohmi an si. Ta Biak hi kum khat in a upa deuh nain a sianginn kai a tlai deuh caah catang khat an si. Sianginn kai ah hmunkhat ah an kalti, an tinti tawn. Siangniamrun an kai lio hrawng ahcun zanlei sang ahkhin Nu Bawi te inn sir ah lente an i celh tawn. An hawile zong an um ve nain Nu Bawi le Ta Biak hi a hlei in aa kom i aa tlaihchanmi an si. Mi nih an tihram hna tik ah pakhat le pakhat an i aukanh tawn. 

An hung upa deuh ziahmah, tang 10 an hun awn hnu in Nu Bawi le Ta Biak cu sianghleirun an kainak aa khat ti lo. Sinain an i tlaihchannak le a hlan i tafar bang an i tlaihchannak cu a dong hlei lo. Sianginn khar i Ta Biak a hung tlun caan ah a tlun zaan poh hi Nu Bawi te inn ah kal hmasa bik tawn. Sianghleirun an dih tiang ahhin Nu Bawi le Ta Biak karlak ah hawikom le tafar sinak dah ti lo, a dang feeling an rak i chim bal veve lo. Sinain dawtmi dang an ngeih veve lo caah mi cheukhat nih cun aa duhmi ah ruahciami an si. Nu Bawi hi an sang nungak lak ahcun a fel bik tiah ruahmi a si pin ah a tungtai aa rem, a hmaitlak le a hnarruang aa rem i tlangval pawl nih tuchan style cun Korea lengno an tahchunh tawn. A fel tuknak ruang ah hin tlangval bawlraw le zuding sa-ei pawl hna nih cun an helh ngam lomi a si.

Atu i a hun cahtu Cung Cung balte nihhin Malaysia a rak kal lai hrawng ah a rak len i lungduh biathli a rak thlah hnawh bal cang. Sinain cu lio ah Nu Bawi cu tanghra a awnka te a si i tlangval kong ruahnak zong a ngei lo. Ta Biak he lungthiang tein tafar bantuk in an rak i komhmi nih a rak khuhcilh deuh ruang ah si kho men__Cung Cung a rak cohlang kho lo. Hawikom sawhsawh bantuk tu in a rak komh.

Nu Bawi thawngpang a vun theih cun Ta Biak a um kho ti lo. A carel liomi cu cabuai cung ah a tengh i innleng lei ah a chuak. An inn hmai tiang khi a chuak i khoika kalnak  a theih lo caah a kir than. Inn chung luh aa tim i innka a phak ahkhin a kir than, cuticun… A lung buai tuk ah an inn hmai ahcun ai chawkpade. A lung chung ah a phunphun in bia aa hal “Nu Bawi cu an hal tak ko hnga maw?  Nu Bawi nih teh a cohlang ve hnga maw?” tiah. An inn hmai thingkung tang ah chikhat a thu i, ngang ko in khua a ruat. Aho sin in dah fiang deuh in ka theih khawh lai ti khua a ruat. A farle pahnih nih an i ceihmi ahkhan Nu Bawi cu a nule nih vatter an timh timi aa tel caah Ta Biak thinlung ‘cu arbawm cawi manh lo faruahthawh’ bang a den colh hi a si. Nu Bawi hal ah a fiang bik lai ti a ruah caah tuzan Nu Bawi sin ah kal ding in a lung aa thlek.

Zanriah eikhim hnu mui chupchap nawn ahkhin Nu Bawi te inn lei cu a panh. “Ka nu, Nu Bawi um maw?”.. “a um ko Ta Biak rak kan leng” Nu Bawi nu nih a hei ti. Kheng a tawl cuahmahmi Nu Bawi nih “Ta Biak rak thu rih mu, kaa manh deng” tiah a vun ti. Ta Biak cu a lungtur a rang chin lengmang. Zeitin dah bia ka thawk te lai i, zeitin dah ka hal lai timi aa ruahcia. Vanthat ah cuzan cu Nu Bawi nu (Parte) cu Nubu hlacawn ding si caah Nu Bawi aa manh deuh hlan ah a chuak chung cang. Hihi Ta Biak caah caantha a si. Nu Bawi a vun i manh cun Ta Biak pawng ah a hung thu. Ta Biak mithmai a zoh tik ah nidang he aa lawh lo a hmuh. Khuaruahhar ngai khin Nu Bawi nih cun “Ta Biak na dam lo maw naa panh lo ko e?” a vun ti ahkhin, Ta Biak nih leh awk thei lo ningzak nawnte khin a um colh. Biachim ding aa ruahciami vialte a philh dih. Voi dang i an duhmi le an tonmi lungthiangte an i chimh tawnmi kha atu cu a biapi tukmi chim caan a hung phanh cun a thintur celh lo tuk ah a chim ding a thlau dih.


Ta Biak nih a vun i ruah-a vun i ruah hnu ah bia ka vun thawk lai a ti ah khin Nu Bawi nih bia a lak kanh tawn___Nu Bawi nih hin a tihram hlah maw ti awk khin. Nu Bawi zong a mawh ve lo, zahan ah Cung Cung te chung nih an len hna kha a thei ve rih lo. A nule nih tuzan lawng hi chimh an timhmi a si. “Bia le Thli” an ti bang Ta Biak sin tu a phan hmasa. A hacang a vun rial, “Nu Bawi..” a vun ti i Nu Bawi nih Ta Biak lei a vun zoh pah in “hawi.. zeitin Ta Biak” a vun ti ahkhin, a thintur a celh lo, a chim kho hlei lo. “Tuni zei na tuah” tiah aa ruah lomi pi tu a chim diam. Nu Bawi a nihchuak pah. Nain tuzan Ta Biak umtuning le mithmai nih a lung a hrinter tuk ve cang. Zei karlak ah caan a kal. Hlacawnnak in Parte a hung tin cang. Ta Biak nih a rat hnawhchan biahal ding cu caan nih a liampi cang. Siaherh ngai in inn lei ahcun Ta Biak a tin.

Ta Biak a tin hnu tlawmpal ah Nu Bawi cu a nu nih Cung Cung caah US kal ding in an lennak kong cu an vun chimh colh. Aa ruah lo tukmi bia a nu nih a chimh cu Nu Bawi a lau tuk i chikhat chim ding hngal loin in a um. A nu nih aa thawh i, “khah Nu Bawi na pa nih le a kan liamtak cang, Kei nih le hiti bazaar thil zuar chom hin cun hmailei ah na ta pa sianginn kainak zong hi a har chin lengmang lai, zei khom siah Cung Cung hi aho kan ca poh ah a tha bik ko lai. Na cohlang kho ko hnga lo maw?” tiah khin Nu Bawi cu a hal. Hi bia a theih cangka in Nu Bawi mitthlam ah Ta Biak a cuang colh. Tuzan Ta Biak mitthmai panh lonak kha aa fiang colh cang.

Nain Nu Bawi hi a ngakchiat lio tein nulepa bia a al ballomi a si. A pa thih hnu chinchin hin cun a nu lungretheih le retheih pek hi a duh lo bikmi a si. Hi bantuk in a nu nih Cung Cung va ding in ruah pak loin a chimh tik ah a caah a har hringhran. Cung Cung cu Malaysia a kal hlan hmanh ah a rak cohlan lomi a si. “Ka nu, Cung Cung he cun aa duhmi zong kan si tung lo” Nu Bawi nih a vun ti i, “Nu le va vialte hi aa duh dih in aa thi-ummi an si dih hlei lo, nulepa nih duhpiakmi le lungtlinpinak in aa ummi an tampi, cu bantuk pawl ko khi an lam zong a tluang, an hmailei ah thluachuah an hmu i an i daw tawn. Cucaah nang zong hi ka dam chungte ah pasal thate na ngeih ta i kan duhpiakmi te na vat ding hi kan saduhthah a si” a vun ti. Nu Bawi nih a nu bia al ding a ruah ah aa harh. Chikhat cu Cung Cung kha a mitthlam ah a vun cuanter i zungzal umti ding ahcun a si kho ngai hnga maw tiah khin a hei ruat. “Ka nu thaizing ah kan peh than te lai” a ti i, hmaichia ngai in a nu cu ihnak khan lei ah a kaltak. 

Zan a hung tlai ziahmah, Ta Biak aa hngilh kho ti lo. Nu Bawi sin ah thil sining a hal manh lomi ruang ah siaherhnak in a khat. Nu Bawi kal taktak lai a ruat kho hrim lo. A ihkhun cung a zau pah khin “Nu Bawi ka tlai sual cang rua, tafar bang kan rak lenti lio ahkhan mu, ka rak in chim manh lo tu ahcun a tlai cang rua e” tiah a lungchung in Nu Bawi cu bia a hei ruah. Khua a tlai ziahmah. Aa hngilh kho hlei lo. A ihnak in a tho i an inntual thutdan cung ah lungleng ngai in a vung thu. Zaan a tlai cang i thawngpang a dai, van a thiang i thlapa maw chialmal in a vang. Ta Biak cu a phone in hla aa chuah i zuunngeih hla phunphun a ngai. 

Nu Bawi zong a rak celh ve hlei lo. A nu nih cu bia a chimh hnu a thinlung a dai kho ti lo. Ta Biak bantuk in a sii a rak vang tuk ve. Zantlai hnu i leng chuah a ngamh fawn lo, a ihkhun cung ah aa tengtale, a tho thulh a it than thulh. Ta Biak phone chawnh ding tiah zantim suimilam pakhat a si cang fawn. A ihnak khan thlalangawng in a hung vaangmi thlapa  zoh pah cun khua zaza a ruat. A ngakchiat tein a tlaihchan i aa bochan tawnmi Ta Biak kong rumro nih a ruahnak a lak. Ta Biak kaltak in thinlung nih a cohlan khawh lomi ttang cung pom ding cu a ruat kho hrim lo.  

Ta Biak lungleng ngai in an inntual thlapa vang tang amah lawng hla a ngeih cuahmah lio ah hla pakhat a vun chuakmi cu hlasak thiam Sui Tha Par nih a sakmi “nang le kei run khat leng ding ahcun Ta Hniang, dawtnak bia ka khat te ka caah phuang ve law, dawtnak fingrei a cah hlan ah ka dawt, on ciami thinlung innka chung ah Ta Hniang, king lo in hung lut law, phuan ngam lo dawtnak sung, thinlung chung ah na ca ka chiah ko Ta Hniang” timi hla a vun ngaih bak cun, Nu Bawi nih amah caah sak bantuk te khin a thinlunng a vun tongh colh. “Thaizing cun mu kei cu mithmuh lo rili ral ah hmuh ballo val ttang cung pom ding ah lung siaherh in ka kal lai ka dawt, caan liam hlan ah na za ka chan law Ta Hniang …..” timi zawnte a vun phanh chinchin khin cun a thinlung a cawlcang tuk cang. “A si kho lo Nu Bawi sungh lai” a ti colh.

A um khawh lo a sivangh tuk ah Nu Bawi te innlei panh in aa chawk. Nu Bawi te inn kulh chung ah a vung kal i an hngakchiat lio lente an rak i celhnak thingkung tang ah a vung thu. An ngakchiat lio kong le tafar bang i daw thliaimai in an rak len lio caan nehhnu khirh in khua a ruat. Cu ti a thut i khua a ruah len ko lio ah a rak i hngilh kho ve lomi Nu Bawi nih an thlalangawng in a hun hmuh. Aa fiang lo, mi vakvai sawhsawh ah a ruah. Fiang deuh in a vun zoh i Ta Biak a si a hngalh. Ta Biak a hmuh cangka in a ihnak cun a tho i tang ahcun a vung tum. A hnulei in a peelte khin a hei peel i, a pawng a phak in din nawnte khin “Ta Biak…!” tiah a hei auh. Zantlai hnu thawngpang daih lio cu si kaw, Ta Biak nih a theih nain a hnuhmai aa her ngam lo__ a ning tih pah. Voikhat a vun auh than in Ta Biak nih Nu Bawi aw a si aa fiang cang. A hnulei a vun i her i Nu Bawi a rak si. “ziah mah tluk zaan tlai hnu cun zeidah na rak tuah” tiah Ta Biak nih a hei ti. Nu Bawi nih “nang zong mah tluk zaan tlai hnu ah zeidah na rak tuah ve” a ti ve. Ta Biak nih “kei tham cu….” A vun ti ahkhin chim ding a thei ti lo. Nu Bawi aa fiang tuk cang. An i zoh i an mithmai ah lungretheihnak in a khatmi an i hmuh piak veve. An mit ah dawtnak a cuangmi an i hmuh piak veve cang.

Pa deuh hrat cu Ta Biak nih a bia a vun thawk, “Tuchun thawngpang ka theihnak in atu tiang kaa nuam kho ti lo e, na sin ah hin dawtnak bia phuan ding hi ka rak ngeihnak a sau tuk cang, sinain ho nih an ka chim kanh lai lo tiah ka rak ruah caah daithlang in ka um sual, tu ahcun ka tlai cang rua mu ” tiah a vun ti ahkhin Nu Bawi cu zei hmanh chim kho loin a biangno cung in a mitthli a luang. Ta Biak nih “Ziah na ttah Nu Bawi.. ” a vun ti. Nu Bawi cu zei a chim kho lo. Zawkzawk in Ta Biak cu a kuh i Ta Biak ttang cung ah ik lengmang in a ttap thluahmah. A tah bu cun “Ta Biak.. na rak ka chim lo nain, na mithmai in ka rak theihthiam ko cang e, na phuan lomi na dawtnak hi ka theih ko e, hi ruang ah hin aho val dang hmanh ka cohlang kho hna lo, na tlai hrim lo Ta Biak… na pawng ah um zungzal ka duh ko e” tiah Nu Bawi nih a vun ti. Ta Biak biangki in lawmhnak mitthli a luang ve. Caan sau tuk a rak i uam cangmi dawtnak cu chikhat lo pi ah nuclear bomb bang a puah tik ah an lung a hno. An i kup, fak deuh in an i kup, i sum kho loin an ttap veve… Dawtnak biaza an phai. Co lai nak bia an phai. Thaizing Parte (Nu Bawi nu) sin ah an i duhnak kong chim ding in an lungtling i an tian. Nu Bawi balte aa hngilh kho hlei lo. Ta Biak nih bia a kamhning bantuk in a nu sin an chim tik ah a nu nih duh lo sual sehlaw timi a ruah ah zan khuadei tiang hngilh thai loin a um. 

A thaizing an tho i zingka tein Ta Biak cu Nu Bawi te inn ah a vung kal. Ta Biak zong Nu Bawi nih a dawtnak fiang tuk in a hngalh cang caah a raltha tuk  cang. Ka nu chikhatte bia kan i ruah ta kho hnga maw tiah Parte cu a hal. Ta Biak zingtho in zeidah cang tiah hnabeisei ngai in Ta Biak bia ngai ding cun an vun thu. Ta Biak pawng ah Nu Bawi a hung thu ve.

“Ka nu Nu Bawi le kei cu kan ngakchiat lio tein aa tlaihchanmi kan si, kan hung cuza in tafar le hawikom dawtnak sawhsawh lawng in a tlamtling ti lo. Nu Bawi hi midang ttang cung pom ding hi ka ruat kho hrim lo, Nu Bawi ca zong ah a fawi lai lo ti hi a dawtu kei nih kaa fiang tuk e” a vun ti. Parte muisam ah a khuaruahharnak a lang. Nu Bawi cu a mit raang in a van met colh. “Bawi Zing” tiah a nu nih a minfak in a vun auh nain zei hmanh a chim rih lo. Cu lio ahcun Nu Bawi cu a nu hmai ah a khup aa bil i a nu kut a va tlaih pah khin a biangno cung ah mitthli a luang than. “Ka nu rak ka ngai thiam mu, Ta Biak hi ka ta can bantuk taktak ah ka rak ruah i kaa bochanmi a si, Ta Biak kaltak tluang dang hram lai cu, ka nu rak ka ngaithiam ko law..” tiah a ti i zeihmanh a chim kho ti lo. 


A nu cu zei chim awk a hngal ve lo. A lung a caw. Chikhat an dai. Khua fakpi a vun ruat. A nu hmai khap lo in a ttap ciahmahmi Nu Bawi cu a hei kuh i “Ka fanu tap ti hlah, Ta Biak he nan kong hi tuan tein na rak ka chimh lo ruang ah pei si cu, tuan tein rak chim law Cung Cung vatter zong hi kan fial hnga lo. Tap ti hlah, nan duh bang cun khua kan in khan piak hna lai” a ti, “Ta Biak zong na lungre thei ti hlah, ka fanu cung i mah tluk khua na ruah khawhmi cu ka lawm tuk, ka rak theih lo ruang ah si ko e, khenkham kan timhmi hna si lo” tiah Ta Biak lei hoih cun a hei ti ve. Cu cangka cun, Nu Bawi le Ta Biak nih khat lei le khat lei in a nu liang cu an kuh i an zate lawmhnak in an khat…

Lenhloi Dang Relchap Awk;
- "Kan Phan Deng Ka Dawt"